روغنی، رییس سندیکای کاغذ، در این برنامه کاغذ را به دو بخش دسته بندی کرد و گفت: کاغذ به دو بخش «کاغذ بسته بندی» و «کاغذ تحریر» تقسیم میشود که در بخش بسته بندی درپی زحمات وزارت صنعت، در ۱۵ سال اخیر، نه تنها دیگر نیازمند واردات نیستیم بلکه قطب بزرگ در کشور و دارای جایگاه خوب در منطقه شده ایم و توان صادرات داریم.
وی افزود: متاسفانه در بخش «کاغذ تحریر» جایگاه خوبی نداریم و امروز یک مصرف کننده ایم که نیاز به واردات گسترده داریم.
وی همچنین افزود: از ۳۸۰ هزار تن کاغذ تحریر مورد نیاز کشورمان که شامل کتاب های درسی و کمک آموزشی و چاپ و نشر کتب میشود، برای حدود ۱۵۰ هزار تن کاغذ تحریر ظرفیت سازی شده است ؛ یعنی حداقل باید سالانه حداقل ۲۳۰ هزار تن واردات داشته باشیم.
وی همچنین «وابستگی نفتی» و «تحریم‌ها» را موجب رشد صنعت دانست و گفت: از آنجا که ما همیشه اصالت را به «واردات» داده ایم و همواره پولهای ارزان قیمت نفت را دراختیار واردکنندگان قرار داده ایم و هیچ موقع اصالت را به «تولید» نداده ایم و همیشه اصالت را به واردات داده ایم؛ مثلا چون انگیزه ای برای ایجاد واحدهای صنعتی در خصوص کاغذ تحریر وجود ندارد تمام قوانین مصوب داخل کشورمان به نفع واردات است؛ ازجمله مالیات بر ارزش افزوده ۹درصدی؛ یعنی اگر کاغذی را وارد کنیم این ۹درصد را پرداخت نمیکنیم و اگر بخواهیم آن را تولید کنیم باید این ۹درصد را بپردازیم و این یعنی «ضعف قانون گزاری».
وی تاکید کرد: رسیدن به شرایط خودکفایی در حوزه کاغذ، نیازمند آن است که بسترهای قانونی و زیرساخت‌های قانونی اش را فراهم کنیم و زمینه و فرصت شغلی لازم را بررسی و فراهم کنیم.
وی همچنین با اشاره به غلبه واردات بر تولید در کشورمان بدلیل وجود درآمدهای ارزیِ بالایِ ناشی از فروش نفت، گفت: در حوزه کاغذ هم علیرقم ظرفیت سازی ها برای تولید کاغذ تحریر در کشور، اما دستهای واردکننده بسیار قوی و پرارتباطی وجوددارد که مانع رشد در این حوزه میشود، به همین دلیل در دولت قبل میلیونها ارز ۴۲۰۰ تومانی را به واردکنندگان میدانند اما به تولیدکنندگان حتی یک تومان نمیدادند که در کشور تولید کنند.
وی افزود: این ارز ۴۲۰۰ تومانی که به کاغذ داده شد به نام کشور و به کام رانت خواران شد؛ یعنی کشور با ارز ۴۲۰۰ تومانی کاغذ وارد کرد و این کاغذها از عراق و افغانستان سردرآورد؛ یعنی به هیچ وجه در کشور مورد مصرف قرار نگرفت؛ یعنی حتما دستهای توانایی پشت واردات کاغذ وجود دارد که هنوز هم فرصت و عرصه را در مقابل صنعت میبندد که صنعت موفق به انجام تولید نمی‌شود؛ یعنی رشد صنعت در کشور نه بدلیل «حمایت‌ها»، بلکه بدلیل امر ناخواسته ای بنام «تحریم‌ها»ست، که باعث شده است درپی فروش کمتر ، ارز در اختیار کشور نیست، چون واردات گران درمیآید به تولیدکنندگان مراجعه میکنند.
قشقایی، سرپرست گروه سلولوزی وزارت سمت، هم در این برنامه با تاکید بر توان تولید کاغذ چاپ و تحریر در کشور گفت: شرکت «توکاکاغذ مازندران»با ظرفیت ۹۴هزار تن، «مجتمع کاغذ تبریز» که ۱۹هزار تن خمیر کاغذ تولید میکند و «صنایع کاغذ پارس» با ۳۰هزار تن ظرفیت ، در مجموع نمونه هایی از ظرفیتهای حوزه کاغذ چاپ و تحریر کشورند که نشان می‌دهد ما توان تامینِ بخشی از نیاز کشور به کاغذ چاپ و تحریر و روزنامه را از محل داخل داریم، اما مواردی چون ناتوانی تولیدکننده در فروش، مالیات بر ارزش افزوده، و عدم حمایت‌های تعرفه ای، تولید کننده را به سمت تولیدکاغذهای دیگر مثل «کاغذ بسته بندی»، که پرمصرف هستند هدایت میکند.
وی همچنین با اشاره به موفقیت ایران در تولید «کاغذهای بسته بندی» در سال‌های اخیر گفت: ایران در سال‌های اخیر در تولید کاغذهای بسته بندی رشد چشمگیری داشته است؛ بطوریکه در سال ۹۲ واردکننده کاغذ بسته بندی بودیم و درحال حاضر صادرکننده ایم و با حمایت‌های درست تعرفه ای و اصلاح مواردی مثل قانون ارزش افزوده می‌توانیم این رشد و موفقیت را به تولید کاغذهای تحریر هم تسری دهیم.
وی همچنین ایجاد «سامانه جامع تجارت» را از راهکارهای وزارت سمت برای ایجاد شفافیت در بخش واردات کاغذ عنوان کرد و گفت: واردکنندگان و فروشندگان کاغذ موظفند تا ۴۰درصد از فاکتورهایشان را در «سامانه جامع تجارت» ثبت کنند تا شفافیت این بخش از بازار و صنعت را بالا ببریم.
وی همچنین درخصوص بهره گیری از کاغذ چاپ و تحریر باگاس در کشور گفت: بجز شرکت «صنایع کاغذ پارس»که در خوزستان فعال است، ما دو طرح «صنایع خمیر و کاغذ شوشتر» با ظرفیت ۳۵هزار تن، و «کاغذ سبز خوزستان» با ظرفیت ۲۴۰هزار تن را داریم که هر دوی اینها کاغذ چاپ و تحریر را از باگاس تولید خواهند کرد و در سال‌های آینده با بهره برداری از این دو، نیازمان را به کاغذ چاپ و تحریر پوشش میدهند.
وی همچنین «معافیت واردات کاغذ از قانون ارزش افزوده»، و در مقابل تخصیص مالیات بر ارزش افزوده برای تولیدات حوزه کتاب و کاغذ را تبعیضی آشکار و موثر و مخرب در مسیر تولید دانست.
وی همچنین از تشکیل یک «کارگروه تخصصی کاغذ» در وزارتخانه و معاونت امور صنایع خبرداد و گفت: در این کارگروه که با حضور نمایندگان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و آموزش و پرورش تشکیل میشود، درپی آنیم تا بتوانیم تا دو سال آینده بخشی از کاغذ حوزه چاپ و نشر و کتب درسی را با همکاری این دو سازمان پوشش دهیم.