کوهستان ها را آب انبارهای ایران می دانند. آنها منبع آب های شیرین هستند که به دشت ها می ریزند و در رودخانه ها جاری می شوند. روز جهانی کوهستان فرصتی برای یادآوری و تاکید بر اهمیت کوه ها برای بوم - زیست انسانی است. در ایران مانند بسیاری از کشورهای خاورمیانه، خشکسالی رخت سپید را از تن بسیاری از کوه ها درآورده، اما حتی خشکسالی هم نتوانسته کوه ها و کوهستان های ایران را از دم تیغ تیز بولدوزرهای راهسازی، جاده سازی و معدن کاوی برهاند. جاده ها بی محابا کوه های ایران را می شکافند، معدن کاوان بی وقفه کوهستان های ایران را منفجر می کنند و دشت ها در پای کوه ها در حالی بی رمق می شوند که حیات انسان وابسته به کوهستان هاست.

آمارهای جهانی می گوید ۸۰ درصد آب شیرین جهان را کوهستان ها تامین می کنند. همین وابستگی حیاتی باعث شد تا ۱۱دسامبر ۲۰۰۳ از سوی سازمان ملل متحد به عنوان روز بین المللی کوهستان نامگذاری شود.  سازمان ملل از کوهستان ها به نام «برج آب ها» یاد می کند. با وجود این اهمیت، هر کجای کوهستان های ایران که دست می گذاری، درد می کند. دماوند، سبلان و علم کوه بر اثر عریض شدن مسیر عبور و مرور کوهنوردان و جا گذاشتن مواد غیرقابل تجزیه، بشدت در حال تخریب هستند. چرای بیش از حد دام ها و جاده کشی های بی رویه هم با تمام توان در حال تخریب خاک کوهستان هاست. دماوند جولان ویلاسازان شده است. شهرهای شمالی ایران در سایه البرز سبز شده اند. اما آنجا هم چرای بی رویه دام ها، عملیات عمرانی و گردشگری بی ضابطه، چین و شکن های البرز را تهدید می کند. کوه کرکس یکی از منابع آبی اصفهان است. عطش بی آبی سال هاست اصفهان را می آزارد. آب های زیرزمینی اش با حفر چاه های غیرمجاز و مجاز ته کشیده است. سفره های خالی زیرزمینی اش دهان باز کرده و فرونشست را به جان تاریخش انداخته است. صنعت گردشگری را تهدید می کند. حالا عکس تجمع اعتراضی کشاورزان پای سی وسه پل، جای عکس گردشگران خندان پای پل های صفوی اش را گرفته است! اما هنوز مسئولان به این نتیجه نرسیده اند پای معدنکاوان را از کوه کرکس کوتاه کنند. تیغ بولدوزرهای آنها نه تنها چشمه های آب شیرین کرکس را کور کرده که قنات های روستاهای اطراف آن را خشک کرده است. باغ های نطنز که طعنه به کویر می زدند، دچار یک پاییز بی پایان شده اند! همین اتفاق هم دارد در کوه شاهوار شاهرود می افتد. در حالی که چشم سمنان هم مثل اصفهان به دنبال انتقال آب است، یکی از منابع آب آن دارد قربانی معدنکاوی می شود. شاهوار تنها منبع آبی شاهرود است که تاکنون اجازه نداده بی آبی ساکنانش را به مهاجرت اجباری بکشاند. مردم شرق نشین استان سمنان، شاهوار را شاهرگ حیاتی شاهرود، بسطام، مجن، تاش و سایر مناطق شاهرود می نامند. حال یک بار دیگر در روز جهانی کوهستان در سال خشک و بی آب ۱۴۰۰ باید پرسید چرا مخازن طبیعی آب را در خیلی از استان های کشور از جمله اصفهان و سمنان به دم تیغ بولدوزرها سپرده اند و چشم به استان های آبی بسته اند تا همچنان بحران های اجتماعی پشت بی آبی ها جمع شود؟

  • نویسنده :  زهرا کشوری
  • منبع خبر : ایران