فشارها برای اتخاذ رویکرد چند جانبه در واشنگتن ریشه دوانده که از قضا این مسئله به ضرر امریکا است." اجازه دادن به بازیگران منطقه ای برای تعیین مفاد توافق جدید با دخالت در گفتگوها، احتمالا منجر به ایجاد اصلاحات حداکثری در برجام خواهد شد، مسئله ای که ایران به سرعت انرا رد خواهد کرد. طرح این موضوع و گذر زمان نوعی فرصت سوزی است که از سوی بازیگران منطقه ای به امریکا تحمیل شده است.

?برجام در گرداب بوجود امده توسط تندروهای امریکا و ایران در حال غرق شدن است.هر روز که می گذرد موضع گیرها وصدا های خصمانه ی مخالفین برجام در هر دو کشور بلندتر شنیده می شود و فضا را برای یک اتفاق مثبت و ادامه مذاکرات محدود می سازد.مجلس ایران با هماهنگی سایر مراجع تصمیم گیرنظام،یک طرح دو فوریتی را به صورت ضرب العجل تصویب نمود، و شرایط خروج ایران از برجام در یک زمانبندی محدود را تعیین کرد.از انطرف بیش از صد نفر از نمایندگان کنگره امریکا با صدور بیانیه ای تند برعلیه ایران از بایدن خواستند که علاوه بر سیاست منطقه ای و مسئله موشکی، بحث حقوق بشر و به قول انها اقدامات شرورانه ی ایران نیز در مذاکرات برجام مورد توجه قرار گیرد.

?همزمان با انتخاب بایدن به عنوان ریاست جمهوری امریکا و وعده ی انتخاباتی او مبنی بر بازگشت به مذاکرات برجام، مخالفین بین المللی از جمله اسراییل،امارات،عربستان از یک سو و ازسوی دیگر مخالفین داخلی برجام در هر دو کشور ایران و امریکا با انواع و اقسام توطئه،بهانه واهی و کارشکنی تلاش می کنند تا برجام به سر انجام نرسد.فعالیت های علنی و پشت پرده ی اسراییل،عربستان و امارات توسط لابی های قدرتمند در حاکمیت امریکا و سنگ اندازی در مسیر توافق برجام و همچنین تقاضای حضور انها در جلسات اتی ۱+۵، باعث فرصت سوزی زمانی در مذاکرات شده است. “گئوف لامر” در مجله نیوزویک نوشت:”امانوئل مکرون پیشنهاد داد که عربستان هم بخشی از گفتگوها ی برجام باشد،پیشنهاد ی که با استقبال انتونی بلینکن وزیر خارجه امریکا روبرو شد،و باعث گردید
فشارها برای اتخاذ رویکرد چند جانبه در واشنگتن ریشه دوانده که از قضا این مسئله به ضرر امریکا است.” اجازه دادن به بازیگران منطقه ای برای تعیین مفاد توافق جدید با دخالت در گفتگوها، احتمالا منجر به ایجاد اصلاحات حداکثری در برجام خواهد شد، مسئله ای که ایران به سرعت انرا رد خواهد کرد. طرح این موضوع و گذر زمان نوعی فرصت سوزی است که از سوی بازیگران منطقه ای به امریکا تحمیل شده است.

?امریکا باید دیپلماسی محدود خود با ایران را بر ملاحظات گسترده ی منطقه ای اولویت دهد، چرا که این تنها راه بهبود شرایط منطقه است.امریکا می تواند برای نشاندن کشورهای حوزه خلیج فارس و ایران بر سر میز مذاکره جهت بررسی مسائل منطقه ای جدای از مذاکرات برجام تلاش کند،اما این موضوع نباید به یکی از پیش شرط های واشنگتن برای لغو تحریم ها تبدیل شود. بایدن برای حل و فصل تنش های ایران و امریکا راهی طولانی در پیش دارد.
کشورهای حاشیه خلیج فارس و اسراییل با حمایت امریکا جسور شده اند، و رویکرد سخت گیرانه ای را امتحان می کنند.اگر بایدن می خواهد از اشتباهات دولت قبلی اجتناب ورزد ،باید بداند که مسئول پیشبرد مذاکرات نه عربستان و اسراییل، بلکه خود امریکاست. غم انگیز است اما جای تعجب ندارد که ته مانده هایی از بی قانونی”ترامپ” هنوز در سیاست خارجی بایدن وجود دارد.”لارنس دیوید سون”تحلیل گر امریکایی و استاد دانشگاه وست چستر،به بررسی مخالفت دولت جدید امریکا به ریاست “جو بایدن”در قبال ایران پرداخته و با “کودکانه” خواندن اظهارات مقام های دولت جدید، تحلیل کرد، که انها نیز رویکردی مشابه سیاست های “دونالد ترامپ” رییس جمهور سابق این کشور علیه تهران اتخاذ کرده اند.

?در ایران علاوه بر کاسبان تحریم که دارای نفوذ باورنکردنی دربدنه ی قدرت سیاسی و اجرایی هستند،گروهی دیگر از دست اندرکاران نظام نیز از بعد اعتقادی و موعودگرایی و “ظهور امام زمان(ع) بشدت با برجام مخالفند.انها معتقدند،رفتار خارجی دولت امریکا،غالبا تحت تاثیر انگیزه های اعتقادی و ایدئولوژیک و ریشه در “الهیات ارماگدون هسته ای”نشات می گیرد. و می گویند: با توجه به نفوذ اندیشه های بنیاد گرایی و صهیونیسم مسیحی بر هیئت حاکمه امریکا نمی توان سیاست خارجی امریکا به ویژه سیاست خاورمیانه ای ان را در چارچوبی غیر از دیدگاه اعتقادی تحلیل نمود.انها معتقدند ارماگدون در پی وقوع جنگ اخرالزمانی به صورت اتمی و جهانی است.نفوذ تفکر مسیحیت صهیونیست، یا تفکر پروتستانی، درحاکمیت امریکا بسیار عمیق و‌ گسترده است.به اعتقاد مسیحیان صهیونیست ارماگدون درلغت عبری به معنای تپه “شریفان” است که دریک منطقه استراتژیک واقع شده است.به عقیده مسیحیان صهیونیسم در اخرالزمان در این منطقه که از توابع بندر حیفاست اخرین جنگ بشریت میان حق و باطل رخ خواهد داد، و یکی از دلایل اهمیت فلسطین برای انان همین منطقه است. به اعتقاد انها این جنگ ناچارا یک جنگ اتمی خواهد بود، و تا این جنگ رخ ندهد مسیح ظهور نخواهد کرد. لذا این گروه در ایران، معتقدند امریکاییها و صهیونیسم ها با اقدامات خود ساخته بدنبال بوجود اوردن شرایط نبرد ارماگدون هستند. همانند تفکری در شیعه که اعتقاد دارد، باید برای ظهور امام زمان زمین از ظلم و‌ گناه پر شود و ما باید در جهت بوجود اوردن این شرایط تلاش کنیم. این گروه در ایران معتقدند، شناخت اندیشه غرب در باب “مهدویت،اینده بشر و اخرالزمان” به ما در تحلیل سیاست خارجی دولت های غربی بویژه امریکا در جهان و مخصوصا در خاورمیانه و جغرافیای ظهور کمک بسزایی خواهد کرد.بنابراین این تفکر در ایران اصولا به برجام و رابطه با امریکا اعتقادی ندارند و با ان مخالفند.انها معتقد به توسعه انرژی هسته ای برای جنگ اخر الزمانی هستند.علم الهدا در خطبه های نماز جمعه این هفته گفتند: امریکا در برگشت به برجام قصد دارد هر انچه ایران دارد را بگیرد.

?مواضعی که جمهوری اسلامی و ایالات متحده امریکا در قبال بازگشت طرف مقابل به تعهدات برجامی در گام نخست اتخاذ کرده اند،مواضعی برای کسب اهداف و منافع حداکثری است،که در نهایت با دیپلماسی،
مذاکره و چانه زنی طرفین و رسیدن به یک اشتراک نظر، تهران و واشنگتن به حداقل های خود دست پیدا می کنند.اگر چنین نبودتهران هیچ گاه نماینده ی سازمان ملل در امور یمن را انهم بعد از مواضع جو بایدن در خصوص پایان دادن به جنگ یمن قبول نمی کرد‌.فشار های امریکا و متحدین اروپایی و حاشیه هایی از قبیل گزارش سه دیپلمات اروپایی پیرامون کشف مواد رادیو اکتیو با منشا نا معلوم، ورود‌ تجهیزات جدید به تاسیسات هسته ای نطنز،غنی سازی با سانتریفیوژ های پیشرفته، تولید اورانیوم فلزی هسته ای، که این روزها مطرح می کنند در راستای فشار بیشتر به ایران و بهره برداری در مذاکرات اتی بیان می گردد.
سخنان وزیر اطلاعات پیرامون ساخت سلاح هسته ای که با حاشیه سازی های داخلی و خارجی مواجه گردید،در همین راستا قابل تعریف است. در علم سیاست و روابط بین الملل با سه مولفه برای تقابل با فشارها سر و کار داریم ،اول “موازنه قوا”بعد “موازنه وحشت”و در نهایت “موازنه تهدید”جمهوری اسلامی ایران طبعا نمی تواند از موازنه ی قوا و یا موازنه وحشت استفاده نماید.چرا که، نه از توان نظامی برای مقابله با امریکا برخوردار است، و نه استفاده از موازنه وحشت که تبعات گسترده ی سیاسی ، امنیتی و دیپلماتیک دارد، می تواند راهگشا باشد.تنها راهی که برای ایران می ماند، موازنه ی تهدید است.سخنان وزیر اطلاعات در “موازنه تهدید” قابل تحلیل و ارزیابی است. بنظر می رسد بهترین گزینه در شرایط فعلی مذاکره مستقیم میان ایران و امریکا بدون واسطه است.تا تحریکات، حاشیه سازی ها و اقدامات کشورهای متخاصم از قبیل عربستان و اسراییل و لابی های قدرتمند انها درهییت حاکمه امریکا را خنثی نمایند.بدون هیچ شک و تردید، بیانیه ی اخیر بیش از یکصد نفر از نمایندگان کنگره امریکا توسط لابی های عربستان و اسراییل صورت گرفته است.

?در ایران باید نقش کاسبان تحریم و موعودگراها در سیاست خارجی و توافق برجام بسیار کم رنگ شود، و اجازه ندهند انها با فضاسازی اعتقادی و برانگیختن احساسات ملی کاذب،مانع ادامه مذاکرات شوند. همه باید بدانند که تحریم های ظالمانه امریکا اقتصاد کشور را ۳۰ درصد کوچک نموده است و باعث نابودی طبقه متوسط و گسترش فقر و استضعاف شده است.
گسترش فقر به صورت رسمی را، می توان در برقراری کمک معیشت ماهانه ۱۰۰هزار تومانی برای ۶۰ میلیون از جمعیت ۸۰ میلیونی کشور ملاحظه نمود. رشد اقتصادی منفی ۵ درصد، تورم ۴۰۰ درصد و کاهش ارزش ریال ۷۰۰ درصد قابل تحمل نیست.

  • نویسنده : ملک محمد مکوندی
  • منبع خبر : صدای هم وطن