سال گذشته 10 کانون طاعون نشخوارکنندگان کوچک در کشور داشتیم و هم اکنون حیات وحش استان هرمزگان و استان های همجوار آن، درگیر آبله هستند چون هنوز زیستگاه و آب شرب مشترک داریم و واکسیناسیون ما در این زمینه کامل نیست.

 به استناد گزارش ۲۰۲۲ عملکرد محیط زیستی ۱۸۰ کشور که توسط دانشگاه ییل منتشر شده، ایران در فاصله سال های ۲۰۰۶ تا ۲۰۲۲، در حفاظت از محیط زیست ۸۰ پله سقوط کرده و از رده ۵۳ جدول به رده ۱۳۳ رسیده است.  طبق جدول مندرج در این گزارش، همچنین، در فاصله سال های ۲۰۰۶ تا ۲۰۲۲، ایران در هیچ سالی بابت حفاظت از محیط زیست، صعود به معنای ارتقای وضعیت نداشته چنانکه در سال ۲۰۰۸، در میان ۱۴۹ کشور جهان، ایران به رده ۶۷ جدول (۱۴ پله سقوط نسبت به سال ۲۰۰۶) در سال ۲۰۱۰ در میان ۱۶۳ کشور به رده ۷۸ جدول (۲۵ پله سقوط نسبت به سال ۲۰۰۶) در سال ۲۰۱۲ در میان ۱۳۲ کشور به رده ۱۱۴ جدول (۶۱ پله سقوط نسبت به سال ۲۰۰۶) سال ۲۰۱۴ در میان ۱۷۸ کشور به رده ۸۳ (۵۰ پله سقوط نسبت به سال ۲۰۰۶) در سال ۲۰۱۶ در میان ۱۸۰ کشور به رده ۱۰۵ (۵۲ پله سقوط نسبت به ۲۰۰۶) سال ۲۰۱۸ در میان ۱۸۰ کشور به رده ۸۰ (۲۷ پله سقوط نسبت به سال ۲۰۰۶) سال ۲۰۲۰ در میان ۱۸۰ کشور به رده ۶۷ (۱۴ پله سقوط نسبت به سال ۲۰۰۶) و در نهایت در سال ۲۰۲۲ در میان ۱۸۰ کشور به رده ۱۳۳ جدول (۸۰ پله سقوط نسبت به سال ۲۰۰۶) رسیده است.  بنابراین، شاید بتوان گفت طبق این گزارش، وضعیت حفاظت از محیط زیست کشور صرفا در سال های ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰، یک بهبود نسبی داشته اما بدترین وضعیت در سال ۲۰۲۲ اتفاق افتاده که حفاظت از محیط زیست ایران دچار سقوط ۸۰ پله ای نسبت به سال ۲۰۰۶ شده است.  علاوه بر این، حتی امتیاز ایران در زمینه شاخص های حفاظت از محیط زیست هم در این بازه زمانی هر سال نسبت به سال قبل کاهش یافته چنانکه طبق جدول منتشر شده در گزارش دانشگاه ییل، سال ۲۰۰۶ میلادی، ایران از ۱۶ شاخص حفاظت از محیط زیست، ۷۰ امتیاز کسب کرده، سال ۲۰۰۸، امتیاز ایران بابت رعایت ۲۵ شاخص تعیین شده، ۷۶٫۹ بوده و در سال ۲۰۱۰ هم از بابت رعایت ۲۵ شاخص، ۶۰ امتیاز داشته اما از سال ۲۰۱۴ به بعد و به دنبال افزایش شاخص ها، امتیازهای ایران در زمینه رعایت این شاخص ها هم رو به کاهش گذاشته و حالا که شاخص های حفاظت از محیط زیست در گزارش این دانشگاه معتبر به ۴۰ رسیده، امتیاز ایران حتی نسبت به سال ۲۰۰۶ به حدود نصف کاهش یافته و به ۳۴٫۵۰ تنزل کرده است.  به دنبال انتشار این گزارش جهانی، لیلا زمانی؛ مدیرکل دفتر اقتصاد و فناوری محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد که در این گزارش، ۱۸۰ کشور در ۱۱ طبقه موضوعی با استفاده از ۴۰ شاخص عملکردی در سه حوزه تغییرات آب و هوا، سلامت محیط زیست و سرزندگی اکوسیستم رتبه بندی شدند. این مقام مسوول در سازمان حفاظت محیط زیست گفت: «شاخص هایی که روند منفی قابل توجهی داشته اند عبارتند از: شاخص از دست رفتن مرتع (۳۹٫۶۰-)، شاخص انتشار منوکسید کربن (۲۰٫۸۰-) و روند شدت گازهای گلخانه ای (۲۴٫۴۰-) البته گزارش ها از اطلاعات چند سال اخیر استفاده می کنند و اطلاعات صرفا مربوط به سالی که گزارش تهیه شده، نیست اما شاخص عملکرد محیط زیست، داده های خود را از منابع شخص ثالث قابل اعتماد مانند نهادهای حاکم بین المللی، سازمان های غیردولتی و مراکز تحقیقاتی آکادمیک (مقالات دانشگاهی) تهیه کرده است.» شاید یکی از مصداق هایی که می توان با علت سقوط ۸۰ پله ای ایران در گزارش دانشگاه ییل مرتبط دانست، افزایش وسعت بیابان های کشور به دلیل سوءمدیریت در حفظ منابع آبی باشد. چند روز قبل، معاون سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری از افزایش ۲٫۵ میلیون هکتاری بیابان های کشور در دهه اخیر خبر داد.  پرویز گرشاسبی افزود: «اگر بخواهیم جلوی روند بیابان زایی را بگیریم باید سالانه یک میلیون هکتار بیابان زدایی داشته باشیم در حالی که ما توانستیم به یک سوم این عدد (۳۵۰ هزار هکتار) برسیم.» علی سلاجقه؛ رییس سازمان حفاظت محیط زیست هم چند روز قبل اعلام کرده بود: «در کشور حدود ۳۴ میلیون هکتار بیابان داریم که از این میزان پنج میلیون هکتار در شرایط بحرانی قرار دارد. این بیابان ها در استان های کرمان، خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی، سمنان، یزد و اصفهان قرار گرفته که البته استان کرمان بیشترین سطح بیابان در شرایط بحرانی را به خود اختصاص داده و خوزستان هم وضع نامناسبی دارد.» ابتدای این ماه و همزمان با روز جهانی گونه های در معرض انقراض هم، سرپرست معاونت محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست، با آمارهای تکان دهنده ای از تلف شدن گونه های جانوری و نابودی گونه های گیاهی و از دست رفتن زیستگاه ها و عرصه های طبیعی کشور، بابت وخامت شرایط محیط زیست کشور هشدار داد.  حسن اکبری در گزارش خود اعلام کرد: «حدود ۱۲۸ گونه جانوری و مهره دار کشور در معرض خطر انقراض هستند که برخی وضع خوبی ندارند و بیشترین آسیب پذیری ما در این زمینه مربوط به دوزیستان است، برای این ۱۲۸ گونه جانوری ۱۹ برنامه عمل داریم اما پیشرفت این برنامه ها عمدتا کمتر از ۱۰درصد است، چراکه مشکل اصلی، بودجه است و بودجه این اقدامات هم بسیار ناچیز است. پایش سالانه پنج گونه شاخص کشور شامل قوچ و میش، کل و بز، آهو، جبیر و گورخر نشان می دهد که حدود ۲۱۵ هزار راس از این پنج گونه شاخص در مناطق حفاظت شده کشور داریم که البته این آمار کمتر از ۱۰درصد آمار اواخر دهه ۴۰ برای این پنج گونه است به این معنا که طی این مدت، تنوع ژنتیکی این گونه های شاخص را از دست داده ایم. امروزه چون زیستگاهی برای ما باقی نمانده است، تلاش ها برای پیشگیری از انقراض یوز به نتیجه نرسیده است. در بسیاری از مناطق بکر دسترسی هایی نظیر جاده ایجاد شده و بسیاری از گونه هایی که به حضور انسان حساس بودند از همین رو آسیب دیده اند، یکی از مهم ترین مشکلات ما تغییر اقلیم و خشکسالی های مستمر است که در کنار آن شاهد تخریب گسترده نیز هستیم. به جرات می توان گفت امروزه در مناطق آزاد چیزی به اسم زیستگاه نداریم و زیستگاه مناسب گونه آهو دیگر در کشور وجود ندارد چراکه جاده سازی زیاد باعث شده زیستگاه دشتی مناسب برای این گونه ها نداشته باشیم. بیماری های حیات وحش در حال افزایش است که بخشی از داشته های زیستی کشور از طریق همین بیماری های حیات وحش از بین می روند. سال گذشته ۱۰ کانون طاعون نشخوارکنندگان کوچک در کشور داشتیم و هم اکنون حیات وحش استان هرمزگان و استان های همجوار آن، درگیر آبله هستند چون هنوز زیستگاه و آب شرب مشترک داریم و واکسیناسیون ما در این زمینه کامل نیست. شناسنامه دار کردن دام سبک در برنامه ششم توسعه تکلیف شده اما اجرایی نشده است.»