چندوقتی می شود که خبری از علی لاریجانی نیست. نه موضعی می گیرد، نه در جلسه ای حاضر می شود، نه سخنرانی می کند و نه هیچ چیز دیگر. البته این سکوت او صرفا محدود به بعد از انتخابات ریاست جمهوری نیست؛ لاریجانی پس از اتمام کارش در مجلس دهم سعی کرد قدری در حاشیه […]
چندوقتی می شود که خبری از علی لاریجانی نیست. نه موضعی می گیرد، نه در جلسه ای حاضر می شود، نه سخنرانی می کند و نه هیچ چیز دیگر. البته این سکوت او صرفا محدود به بعد از انتخابات ریاست جمهوری نیست؛ لاریجانی پس از اتمام کارش در مجلس دهم سعی کرد قدری در حاشیه باشد؛ در انتخابات مجلس یازدهم هم نامزد نشد تا هم سکوتش و هم نامزدنشدنش حمل بر سیاست انتخاباتی او برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری شود که البته پربیراه هم نبود و او در انتخابات حاضر شد که البته با ردصلاحیت مواجه شد، ردصلاحیتی که حواشی زیادی داشت؛ از درخواست رهبری برای جبران ظلم واردشده تا اعتراض آملی لاریجانی به شورای نگهبان و در نهایت استعفای او از ادامه حضور در این نهاد نظارتی. باری، لاریجانی در این بین سعی کرد بر مناقشه ردصلاحیتش دامن نزند و سیاست سکوتی که از قبل از انتخابات در پیش گرفته بود، ادامه دهد. البته او در این بین یک گفت وگو با مجله «آگاهی نو» انجام داد و در آن مجال در پاسخ به این پرسش که ممکن است حزب تشکیل دهید، گفت: «ممکن است اما الان باید نظرات مطرح شود تا نقد کنند. چون حزبی که فقط برای قدرت باشد، دچار انشعاب و… می شود و نتیجه ای حاصل نخواهد شد. حزب نیازمند پیوند ایدئولوژیک و فکری است که باید پایه های آن را بپذیرند، وگرنه تخریب می شود. در غیر این صورت مثل خیلی از احزاب ما تبدیل به دورهمی می شود. باید افراد سیاسی که دور هم جمع می شوند، بگویند ما این اندیشه سیاسی را داریم».
البته لاریجانی مشخص نکرد که ضرورت تشکیل حزبی با محوریت خود او چیست و قرار است در این حزب احتمالی چه گفتمان جدیدی عرضه شود؟ هرچند لاریجانی در همان ایام کوتاه پیش از اعلام نتایج بررسی صلاحیت های نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری نشان داد ایده هایی خاصه در حوزه سیاست خارجه و اقتصاد دارد و حتی او کوشید که تصویری متفاوت از آنچه از او، به خصوص در دوره ریاستش بر سازمان صداوسیما در حافظه مردم وجود دارد، نشان دهد اما شاید همه اینها برای تشکیل یک حزب کافی نبود و البته نیست. از سوی دیگر معلوم نیست که نیروهای حامی لاریجانی دقیقا شامل چه طیف هایی هستند؟ به بیان دیگر لاریجانی گرچه هم در میان اصولگرایان حامیان خاص خود را دارد مانند جامعه روحانیت مبارز و هم اصلاح طلبان میانه رو حامی او محسوب می شوند مانند حزب کارگزاران اما در عین حال در بزنگاه های مختلف دیده شده است که همه اینها، هم با او هستند و هم نیستند. مثلا جامعه روحانیت مبارز گرچه به لاریجانی احترام می گذارد اما بعید است در میان فضای پررقابت اصولگرایان خود را با لاریجانی تعریف کند یا گرچه کارگزاران سازندگی در مقاطع مختلف لاریجانی را یک نیروی مهم و تاثیرگذار می داند اما پیش از انتخابات ازسوی نیروهای این حزب بارها شنیدیم که از لاریجانی حمایتی صورت نمی گیرد و شاید چنین شرایطی به این دلیل باشد که لاریجانی را در مقطع کنونی نمی توان دقیقا در یک جناح گنجاند و حالا اگر قرار باشد حزب لاریجانی تشکیل شود مشخص نیست که او می تواند چه نیروهایی را جذب خود کند.
با این همه، در روزهای اخیر زمزمه هایی پراکنده از تشکیل ائتلافی میان لاریجانی، ناطق نوری و روحانی به گوش رسید. برای مثال غلامرضا ظریفیان درباره این موضوع به «ایلنا» گفته است: «عالم سیاست، عالم ممکنات است. آقایان روحانی، لاریجانی و ناطق نوری کسانی هستند که با تجربه بسیار، با واقعیت های کشور آشنایی دارند و هر یک سرمایه ای برای کشور هستند. این سرمایه اجتماعی می تواند در بزنگاه های کشور چه به شکل انفرادی و چه به شکل حزبی و چه به شکل عقل جمعی در کنار یکدیگر قرار بگیرد و به حل مشکلات کشور کمک کند». البته به نظر می رسد این سخنان چندان جدی نیست؛ چنانکه مثلا شهربانو امانی تاسیس حزب لاریجانی و روحانی را رد می کند و می گوید: «نجات و توسعه کشور بدون اصلاح امور امکان پذیر نیست کما اینکه شعار همه کاندیداها اصلاح طلبانه است اما اکثرا وقتی به قدرت می رسند و بر کرسی انتخابی می نشینند می گویند ما حزبی نیستیم؛ ضمن اینکه قانون احزاب در کشور ذیل منویات وزارت کشور است و از دوره آقای احمدی نژاد تقویت نهادهای مدنی و اجتماعی دچار خلسه شد و امروز انتخاب شوراهای مرکزی حتی عضوگیری احزاب نیز با محدودیت جدی مواجه است و اینها مشکلات سیاسی کشور است و من پیش بینی نمی کنم که این افراد حزبی تشکیل دهند».
اما به نظر می رسد تکلیف را بیش از همه عزت الله یوسفیان ملا، از نزدیکان علی لاریجانی، مشخص کرده باشد. او به ضرس قاطع می گوید که تحت هیچ شرایطی لاریجانی نه حزبی تاسیس می کند و نه با روحانی و ناطق نوری همراه می شود. او روز گذشته در گفت وگو با «مثلث آنلاین» گفته است: «من به شما واضح می گویم که آقای لاریجانی حزبی تشکیل نمی دهد. طرفداران او می خواهند همیشه وجهه ای فراجناحی از او ببینند و خود آقای لاریجانی هم تمایل دارد چنین چهره ای داشته باشد… طرفداران آقایان ناطق و روحانی بخشی از طرفداران لاریجانی هستند و اگر قرار باشد چنین ائتلافی به وجود آید، حتما حامیان آقای لاریجانی محدود می شوند. او در لایه های مختلف اجتماعی طرفدار دارد و چون فراجناحی است، حتما در هیچ ائتلاف یا حزبی تعریف نمی شود. اکنون هم در ملاقات های متعدد دیده می شود که ملاقات کنندگان متشکل از طیف های گسترده ای از مردم هستند». او همچنین درباره اینکه آیا لاریجانی تمایل دارد همچنان در حاشیه باشد و به نوعی سیاست را غیررسمی دنبال کند یا باز هم در عالم سیاست رسمی دیده خواهد شد، بیان کرد: «آقای لاریجانی وقتی از جایی عبور کند دیگر به آن برنمی گردد. تمام سیاست مداران معقول دنیا هم همین طور هستند. آقای لاریجانی از ریاست مجلس عبور کرده، بعید است دوباره به همان جا بازگردد».
یوسفیان ملا در این گفت وگو به این پرسش که «پس باید او را باز هم در قامت ریاست جمهوری ببینیم یا نه»، مبهم پاسخ داد و صرفا به توضیح واضحات پرداخت و گفت: «آقای لاریجانی در حال حاضر با تمام وجود می خواهد که دولت سیزدهم موفق باشد زیرا از دید او اگر باز هم پول ملی سقوط کند یا مناسبات بین المللی ترمیم نشود، همه ملت ضرر خواهد کرد». حالا با این اوصاف شرایط سیاسی لاریجانی مانند شخصیت فردی او مبهم است و معلوم نیست چه در افکار او می گذرد. آیا او واقعا با تاسیس یک حزب سیاسی می خواهد خود را برای انتخابات ریاست جمهوری آینده آماده کند و سکوت این روزهایش برای عدم تقابل با هریک از جریان هاست و شاید بخواهد در بزنگاهی خاص بار دیگر وارد میدان شود یا آنکه واقعا تمایل دارد بعد از این بیشتر نظاره گر دنیای سیاست باشد؛ هرچند حالت دوم بسیار بعید به نظر می رسد، زیرا سیاست برای لاریجانی دنیایی آشناست و حتما دل کندن از آن برای مرد سیاستی چون لاریجانی آسان نیست.
- نویسنده : مهرشاد ایمانی
Sunday, 13 October , 2024