طبق تخمینهای صورت گرفته، حدود ۴ میلیارد نفر در سراسر جهان از شبکههای اجتماعی مانند فیس بوک، توییتر، اینستاگرام و غیره استفاده میکنند. همین امر باعث شده که متخصصان بهداشت روان به سراغ بررسی آثار آن روی وضعیت روحی و روانی افراد بروند تا ببینند که آیا محبوبیت زیاد رسانههای اجتماعی در افسردگی نقش دارد یا خیر. در ادامه با همراهی دینو بخوانید: نقش رسانه های اجتماعی در افسردگی و گسترش آن چگونه است؟
تحقیقات نشان میدهند افرادی که وقت خود را در شبکههای اجتماعی میگذرانند، شادتر از کسانی هستند که این کار را نمیکنند. مطالعات همچنین نشان میدهند که شبکههای اجتماعی ممکن است باعث ایجاد مجموعهای از احساسات منفی در کاربران شود که باعث بروز افسردگی و گسترش علائم آن شود.
افسردگی بالینی یا اختلال افسردگی اساسی نوعی اختلال خلقی است که با احساس غم و اندوه مداوم و از دست دادن علاقه به فعالیتهایی که فرد زمانی از آنها لذت میبرد، مشخص میشود. افسردگی میتواند خفیف یا شدید باشد و تمرکز حواس، خوابیدن، غذا خوردن، قدرت تصمیمگیری یا انجام روال عادی زندگی را برای کسانی که دچار این بیماری هستند دشوار کند. افراد مبتلا به افسردگی ممکن است به فکر مرگ یا خودکشی بیافتند و احساس بیارزشی داشته باشند؛ دچار اضطراب شوند یا علائم جسمی مانند خستگی یا سردرد را تجربه کنند. روان درمانی و استفاده از دارو میتواند به درمان آن کمک کند.
علت یا همبستگی؟
برخی مطالعات در مورد رسانه های اجتماعی و بهداشت روان نشان میدهند که ارتباطی نزدیک بین استفاده از شبکههای مجازی و افسردگی وجود دارد. تحقیقات دیگر یک گام فراتر رفتهاند و دریافتهاند که شبکههای اجتماعی به خوبی ممکن است باعث بروز افسردگی شوند. یک مطالعه برجسته در زمینه نقش رسانه های اجتماعی در افسردگی که در مجله روانشناسی اجتماعی و بالینی در سال ۲۰۱۸ منتشر شد بیان میکند که محدود کردن استفاده از شبکههای اجتماعی تنهایی و افسردگی را کاهش میدهد. این مطالعه نشان داد که هر چه افراد از شبکههای اجتماعی کمتر استفاده کنند، احساس افسردگی و تنهایی کمتری دارند. به گفته محققان، این مطالعه در میان تحقیقات علمی در این زمینه، برای اولین بار توانسته پیوند علی و معلولی بین این متغیرها را برقرار کند. «جوردین یانگ» (Jordyn Young)، نویسنده مقاله در بیانیهای توضیح داد:
قبل از این مطالعه، تنها چیزی که میتوانستیم بگوییم این بود که نوعی ارتباط بین استفاده از رسانه های اجتماعی و نتایج ضعیف رفاه و تندرستی روانی وجود دارد.
محققان برای ایجاد ارتباط علی بین رسانه های اجتماعی و افسردگی، ۱۴۳ دانشجوی دانشگاه پنسیلوانیا را به دو گروه تقسیم کردند که یکی میتوانست از رسانههای اجتماعی بدون هیچ محدودیتی استفاده کند؛ در حالی که دسترسی گروه دوم به رسانههای اجتماعی فقط به ۳۰ دقیقه وقت گذرانی در فیس بوک و اینستاگرام محدود بود. در نهایت مشخص شد گروهی که دسترسی محدود به شبکههای اجتماعی داشتند، میزان افسردگی و تنهایی کمتری را نسبت به ابتدای مطالعه گزارش کردهاند.
رسانه اجتماعی کمتر، ترس از دست دادن فرصت (FOMO) کمتر
این که چرا شرکت کنندگانی که فقط ۳۰ دقیقه روزانه در شبکههای اجتماعی وقت میگذرانند افسردگی کمتری دارند، هنوز به طور قطع مشخص نیست؛ اما، محققان معتقدند که این جوانان از دیدن مطالب نامناسب و محتوای آشفته در امان هستند که ممکن است احساس بدی نسبت به خودشان ایجاد کند. دیدن عکس یا پست افرادی که زندگی به ظاهر بینقصی دارند، باعث میشود کاربران شبکههای اجتماعی احساس نارضایتی از خود و زندگی روزمرهشان داشته باشند. این امر میتواند آنها را به زیر سوال بردن دوستی یا ارزش خودشان سوق دهد و در نهایت منجر به بروز افسردگی شود.
اخبار بد و غم انگیز
این روزها با افزایش استفاده از رسانه های اجتماعی، کسانی که اخبار خود را از طریق این رسانهها دریافت میکنند نسبت به کسانی که اخبار خود را از رسانههای چاپی سنتی دریافت میکنند، بسیار بیشتر است. قبل از ظهور اینترنت، قرار گرفتن در معرض اخبار بد بسیار محدود بود. مردم اخبار را از منابعی که در ساعات خاصی از روز یا روزنامهها پخش میشد دریافت میکردند. این امر مانع از آن میشد که مردم در طول شبانه روز غرق در اخبار منفی شوند. برای کاربران دنیای مجازی، این حالت به معنای قرار گرفتن در معرض اخبار بد و غم انگیز بدون توقف است. عناوین مربوط به بلایای طبیعی، حملات تروریستی، نزاعهای سیاسی، مرگ افراد مشهور و بیماری همهگیر COVID-19 که اغلب در لیستهای برتر رسانههای اجتماعی قرار دارند. قرار گرفتن در معرض این گونه اخبار ناخوشایند، در دراز مدت بر سلامت روانی فرد تاثیر منفی میگذارد.
با خیال راحت از رسانه های اجتماعی استفاده کنید
درست است که استفاده از رسانههای اجتماعی خطرات زیادی برای بهداشت روان شما به همراه دارد؛ اما، این بدان معنی نیست که باید کاملا از آن اجتناب شود. کارشناسان توصیه میکنند از این شبکهها در حد متوسط و به صورت کنترل شده استفاده کنید. بهترین راه برای شرطی کردن خودتان این است که وقتی در شبکههای اجتماعی هستید، یک تایمر برای وقت خود تنظیم نمایید تا بتوانید زمان خود را مدیریت کنید. هچنین برای محدود کردن وقت خود در شبکههای اجتماعی، میتوانید فعالیتهای دنیای واقعی خود را بیشتر و بهتر از قبل برنامه ریزی کنید که به شما کمک میکند تا بر محیط و شرایط زندگی حقیقی خود تمرکز بیشتری داشته باشید.
کتاب بخوانید، فیلم تماشا کنید، قدم بزنید، بازی کنید، غذا بپزید یا با یک دوست تلفنی مکالمه کنید. همیشه زمانی را برای لذت بردن از زندگی در حالت آفلاین اختصاص دهید. در نهایت باید بدانید که محدود کردن وقت خود برای استفاده از رسانههای اجتماعی میتواند به معنای مقایسه نکردن خود با دیگران و در نتیجه، فکر نکردن در مورد نقایص خود و ایجاد علائمی باشد که باعث بروز افسردگی و تشدید علائم آن میشود. دیدگاه شما درباره نقش رسانه های اجتماعی در افسردگی چیست؟ آیا ارتباط این دو را شفاف و جدی میدانید؟ نظرات و تجربیات ارزشمند خود در این زمینه را با ما و همراهان همیشگی دینو به اشتراک بگذارید.
- نویسنده : صدای هم وطن
- منبع خبر : پیوند ایرانیان
Monday, 11 November , 2024