۱۵ اکتبر روز جهانی زنان روستایی و مقاوم سازی در مواجهه با کرونا نام گذاری شده است. مواجهه با کرونا به دسترسی کافی به آب نیاز دارد و این درحالی است که صدها روستای کشور برای تامین آب شرب خود با مشکلات زیادی درگیرند و بار اصلی این مشکل بر روی دوش زنانی است که همیشه و همه جا کولبر آبند. گویی هرگز سرمایه گذاری های پاسخ دهنده به جنسیت برای گسترش زیرساخت های اساسی همچون خدمات بهداشتی و درمانی و – تامین آب شرب- در مناطق روستایی موضوع مهمی نبوده و نیست.
امسال در روز جهانی زنان روستایی (۱۵ اکتبر) ، بر توجه ویژه و فوری به ایجاد مقاومت زنان روستایی در برابر COVID-19 و بازسازی موثر درجهت تقویت معیشت و رفاه پایدار زنان روستایی تأکید شده است.
زنان روستایی در حوزه ی کشاورزی و صنایع تبدیلی، صنایع دستی، امنیت غذایی و تغذیه، مدیریت زمین و منابع طبیعی و مدیریت شرکتهای تعاونی روستایی و تشکل هایی چون صندوق خرد زنان روستایی نقشی اساسی دارند؛ در دوران کرونا با این که مراقبت های بی مزد و کار خانگی در اثر این چالش افزایش یافته ، تحرک محدود شده، در زنجیره های تأمین اختلال ایجاد شده و جهان با بحران های آب و هوایی در گیراست؛ زنان روستایی در خط مقدم پاسخگویی به این بیماری همه گیر بوده اند. در هند ، میلیون ها زن روستایی که در گروه های خودیاری سازمان یافته و با تولید ماسک و مواد ضد عفونی کننده، تهیه غذای تازه از طریق آشپزخانه های جمعی، ارائه خدمات مالی، تولید محتوا در خصوص اطلاعات حیاتی COVID-19 و نشر آن در جوامع روستایی به رفع چالش ها و کمبودهای حاد کمک کرده اند. در چین، تعاونی های زنان روستایی فعالیت های معمول خود را درجهت تهیه ماسک های مورد نیاز جوامع خود و فراتر از آن تغییر دادند. در مالی ، شرکت ها و تعاونی های تحت مالکیت زنان روستایی در حال تهیه بسته های نجات بخش برای کمک به زنده ماندن افراد آسیب پذیر هستند و در سنگال ، زنان تولید کننده برنج با استفاده از منابع دولتی، بسته های مواد غذایی قابل انتقال تهیه می کنند.
در ایران نیز بسیاری از زنان روستایی و عشایری و به ویژه دهیاران زن، خود به میدان آمده و در تولید و توزیع ماسک و اقلام بهداشتی و ضدعفونی کردن مکانها نقش آفرینی کردند. با این حال زنان روستایی در شرایط کاملن نامساعد کار می کنند. در حال حاضر زیرساخت ها و خدمات ناکافی در برخی از مناطق روستایی فاجعه بار است. مراقبت در بسیاری از مکان ها بدون دسترسی به آب تمیز و دسترسی به خدمات بهداشتی، بدون تأمین انرژی پاک و مناسب، بار سنگینی را بر دوش زنان افکنده است. همچنین همه گیری؛ آسیب پذیری حقوق زنان روستایی درخصوص زمین و منابع را افزایش داده است. هنجارها و عملکردهای تبعیض آمیز جنسیتی مانع اصلی زنان در زمین و مالکیت در بیشتر کشورهاست. از آنجا درمالکیت زمین زنان اغلب به همسرانشان وابسته اند، بیوه های COVID-19 با خطر از دست دادن ارث مواجهند. همچنین با بازگشت مهاجران بیکار به جوامع روستایی و افزایش فشار بر زمین و منابع ؛ شکاف های جنسیتی در کشاورزی و امنیت غذایی تشدید شده و تصرف زمین زنان نیز یک تهدید جدی است. تقویت حقوق ارضی زنان هم در قانون و هم در عرف و عمل می تواند به محافظت از زنان در برابر آوارگی و از دست دادن منابع معیشتی کمک کند.
روز جهانی زنان روستایی فرصتی اساسی برای جلب توجه همه ذینفعان درجهت حمایت از زنان و دختران روستایی است که نه تنهادر دوران کرونا، بلکه پس از آن نیز بتوانند هم زندگی شان را بازسازی نموده و مقاومت و آمادگی شان را برای بحرانهای آینده نیز افزایش دهند.
در ایران حدود ۱۱ میلیون زن روستایی زندگی میکنند که تقریبن ۳۰ درصد جمعیت زنان را تشکیل میدهند. زنان روستایی نقشی فعال در تولید محصولات کشاورزی و دامی دارند، فعالیتهایی که اغلب بیدستمزد است، و اهمیتش در اقتصاد و اجتماع نادیده گرفته میشود. سهم و نقش زنان روستایی در بازارگردانی و تجارت محلی و نیز شهری مبتنی بر حضور روزانه در بازارهای سنتی، غیرقابل چشم پوشی است. اکثر این گونه زنان شاغل، بعنوان همسرانِ بی جیره و مواجب، ستون اصلی خانواده هستند. ستونی که حتا توسط همسران شان به رسمیت شناخته نمی شود!
- نویسنده : شهرام گراوندی
- منبع خبر : صدای هم وطن
Saturday, 7 December , 2024