چند سالی می شود که جامعه شناسان هشدار می دهند علاوه بر آموزش مهارت های زندگی به جوانان و نوجوانان، نسبت به خودمراقبتی از آنها نیز اقدام اساسی صورت گیرد. اقدامی همچون آموزش برای پیشگیری از ابتلا به بیماری های مقاربتی، آن قدر اهمیت دارد که گنجاندن آن در برنامه های درسی، یکی از مطالبات […]
چند سالی می شود که جامعه شناسان هشدار می دهند علاوه بر آموزش مهارت های زندگی به جوانان و نوجوانان، نسبت به خودمراقبتی از آنها نیز اقدام اساسی صورت گیرد. اقدامی همچون آموزش برای پیشگیری از ابتلا به بیماری های مقاربتی، آن قدر اهمیت دارد که گنجاندن آن در برنامه های درسی، یکی از مطالبات بسیاری از انجمن هایی است که نسبت به افزایش آمار آسیب های اجتماعی نگران هستند. بااین حال، بلکه طبق اعلام بسیاری از کارشناسان، جامعه شناسان و انجمن های فعال، صحبت از راه های انتقال بیماری های خودایمنی و پیشگیری در تمام مدارس دولتی و غیر دولتی نیز ممنوع گزارش شده است.
زهرا حاجی زاده، مدیرعامل انجمن احیای ارزش ها، در گفت وگو با خبرنگار «شرق» در پاسخ به این سوال که آیا آماری در زمینه کودکان یتیم مانده از ایدز در ایران وجود داشته یا خیر؟ می گوید: «متاسفانه در حوزه آمار اطلاعات دقیقی وجود ندارد؛ چراکه بیماران مبتلا هم به صورت کامل شناسایی نشده و تست نداده اند. در نتیجه از میزان انتقال ویروس اچ آی وی به نوزادان و میزان تولد آنها اطلاعات آماری دقیقی اعلام نشده است. در مراقبت های سازمان بهداشت جهانی برنامه های مدون و مشخصی برای پیشگیری از انتقال ویروس اچ آی وی از مادر به جنین یا مادر به کودکان شان از طریق شیردهی اعمال می شود تا نسبت به کنترل انتقال این ویروس به جنین و نوزادان از راه زایمان طبیعی و شیردهی پس از زایمان اقدام شود. بیمارستان هایی نیز کار غربالگری را انجام می دهند و آگاهی بخشی دارند؛ اما در حال حاضر با وجود این اقدامات سراسری، بیمارانی هم همچنان به دلیل نداشتن اطلاعات کافی در مورد راه های انتقال اچ آی وی، از ابتلای خود به بیماری آگاهی نداشته و تست نداده اند، به همین دلیل راه های انتقال همچنان فعال است. در نتیجه کودکانی که در این مسیر متولد شدند، به صورت ناخواسته قربانی شده و در مسیر چالش های فراوانی قرار گرفته اند».
دردسرهای آماری در زمینه بیماری اچ آی وی – ایدز
«آمارها تنها مربوط به فهرست و بیمارانی است که از مراکز دولتی دارو دریافت می کنند و بسیاری از بیماران به دلیل نگاه های منفی جامعه و دلایل دیگری از مراجعه برای دریافت دارو سر باز می زنند؛ تنها راه تشخیص ابتلا به ویروس اچ آی وی، دادن تست است. در انجمن احیای ارزش ها در این زمینه اقداماتی به صورت رایگان انجام می شود. اطلاع رسانی و آگاه بخشی در زمینه راه های انتقال ویروس اچ آی وی نیز انجام می شود تا جلوی پیشرفت بیماری گرفته شود. نباید فراموش شود که کودکان بازمانده از ایدز به دلیل فقر اطلاع رسانی و نبود آگاهی کافی، به این ویروس مبتلا شدند». این نکات را مدیرعامل انجمن احیای ارزش ها به خبرنگار «شرق» عنوان کرده و ادامه می دهد: «در انجمن احیا حدود ۱۲۰ نفر از مادران و کودکانی که به نوعی قربانی ویروس اچ آی وی هستند، تحت پوشش قرار گرفته و از خدمات روان درمانی و آموزشی انجمن بهره مند می شوند. این مادران برای عضویت در انجمن باید به چهار شرط اساسی پایبند باشند؛ داروهایشان را به موقع و به صورت منظم مصرف کنند (داروهایی که از مراکز بیماری های رفتاری به صورت رایگان دریافت می کنند مثل بیمارستان امام خمینی)، تن فروشی نکنند، تغذیه سالم داشته باشند و از استرس دوری کنند. مادران باید در صورت بارداری، تحت نظر باشند».
افراد اچ آی وی مثبت بی بهره از خدمات درمانی
او در پاسخ به اینکه مادرانی که به نوعی با چالش اچ آی وی – ایدز روبه رو هستند، به چه خدماتی نیاز دارند؟ تصریح می کند: «بیماران باید مواد غذایی حاوی پروتئین و مواد مغذی مصرف کنند که با توجه مشکلات اقتصادی، در این زمینه چالش های فراوانی وجود دارد. مادران و زنانی که به ویروس اچ آی وی مبتلا هستند، از خوداظهاری در مورد بیماری شان به پزشکان امتناع می کنند. در کنار این موضوع زنان و کودکان به خدمات مربوط به پیشگیری و تشخیص مشکلات و بیماری های زنانگی و اقدامات دندان پزشکی نیاز دارند؛ در حالی که پزشکان در حوزه زنان و دندان پزشکان در این زمینه به زنان و کودکان متاثر از اچ آی وی خدماتی ارائه نمی دهند و هنوز در این زمینه نگرانی هایی مبنی بر انتقال ویروس وجود دارد. این در حالی است که پزشکان با این بیماری ویروسی و راه های انتقال ویروس آشنا هستند و تحت هر شرایطی باید استانداردهای لازم و جهانی را در زمان پذیرش بیماران مدنظر قرار دهند. اگرچه مراکزی مثل امام خمینی یا زمزم اقداماتی در زمینه درمان بیماران اچ آی وی مثبت انجام می دهند، اما کمبودهای زیادی در این زمینه وجود دارد و بیماران از سوی پزشکانی که از بیماری آنها مطلع می شوند، پذیرش و حمایت نمی شوند».
فقدان اطلاع رسانی و آموزش در زمینه اچ آی وی
«حاجی زاده»، فعال اجتماعی حوزه زنان، با اشاره به چالش های کودکانی که قربانی ایدز شدند، یادآور می شود: «مراکز کنترل بیماری های رفتاری دارو را به صورت دوره ای و رایگان در اختیار مبتلایان قرار می دهند، اما به خاطر تعلل در آگاهی رسانی و فرهنگ سازی، بار روانی حاصل از این بیماری از خود بیماری کشنده تر است. بیمارانی که با وجود اطلاع از بیماری از خوردن دارو امتناع می کنند، این طور می گویند که «من وقتی قرار است در نهایت بمیرم، چرا دارو مصرف کنم؟ بهتر است زودتر بمیرم…». متاسفانه این نگاه و دیدگاهی است که در بسیاری از مبتلایان از جمله کودکان یتیم مانده و قربانی از ایدز در برابر مصرف دارو و درمان به موقع وجود دارد. به همین دلیل کودکان از همان زمان شناسایی و گرفتن تشخیص اولیه، توسط انجمن احیای ارزش ها رفتار درمانی و حمایت روان شناسی خواهند شد».
او با تاکید بر ضرورت انگ زدایی و اعمال جداسازی و رفتار تبعیض آمیز با بیماران و دیگر افراد تصریح می کند: «شعار و هدف نهادهای مردمی مطابق با استانداردها این است که از جداسازی بیماران با دیگر افراد جامعه خودداری شود. متاسفانه افراد اچ آی وی مثبت در برابر انگ های درونی (عذاب وجدان) و انگ های بیرونی (پچ پچ های اطرافیان، داشتن رفتار و رابطه جنسی خطرناک و کنترل نشده، تن فروشی و…) با معضلات فراوانی دست و پنجه نرم می کنند. این در حالی است که باید روی این مسئله مهم که هر کدام از ما ممکن است در معرض ابتلا به اچ آی وی باشیم و راه های انتقال اچ آی وی متعدد بوده، بیش از پیش اطلاع رسانی و فرهنگ سازی کنیم».
سرگردانی در زمینه اچ آی وی مثبت
وجود نگاه های دردآور و پچ پچ های افراد در مواجهه با بیماران اچ آی وی مثبت همچنان مشاهده می شود. انگ های بیرونی به تشدید انگ های درونی در مبتلایان دامن زده است. مدیرعامل انجمن احیای ارزش ها با اشاره به تابوبودن بیماری اچ آی وی با وجود اطلاع رسانی های پیشین، به تلاش انجمن برای انگ زدایی و تابوشکنی در حوزه اچ آی وی – ایدز نیز می پردازد و ادامه می دهد: «افراد شناسایی شده از بیماری اچ آی وی مثل دیگر افراد جامعه زندگی می کنند و در صورت مصرف منظم دارو، طول عمر و کیفیت زندگی استاندارد دارند. هیچ گونه اطلاعات شخصی از افرادی که برای دادن تست های اولیه و تشخیصی به انجمن مراجعه می کنند، دریافت نشده و تنها اطلاعات آموزشی همراه با گرفتن تست اولیه به مراجعه کنندگان ارائه می شود. در صورت مثبت بودن تست، فرد مورد نظر به سیستم درمانی معرفی شده تا دارودرمانی شود. کار آموزشی و فرهنگ سازی به مبتلایان نیز در انجمن دنبال می شود. باید دیدگاه های منفی مردم در مورد تست های تشخیصی ایدز کم رنگ شده و برای دادن تست ترغیب شوند. عموما وقتی از افراد سوال می شود که از میان دو بیماری ایدز و دیابت، یکی را انتخاب کنید، عموما به بیماری دیابت که راه های درمانی پیچیده و پرهیز های غذایی دشوارتری دارد، اشاره می شود؛ در حالی که این شناخت کافی را از راه های پیشگیری از ابتلا به اچ آی وی- ایدز که به سادگی قابل پیشگیری بوده و بیماران می توانند در صورت صرف منظم دارو، زندگی عادی و سالمی داشته باشند و نیازی به رعایت رژیم های سخت غذایی هم ندارند».
اطلاع مردم از راه های انتقال اچ آی وی کم است
او با اشاره به لزوم توجه به رویکردهای نوین آموزشی در زمینه پیشگیری از ابتلا به ویروس اچ آی وی می گوید: «لازم است برای رسیدن به موفقیت در حوزه پیشگیری از انتقال ویروس ها و بیماری های مقاربتی، به رویکردهای نوین فرهنگ سازی توجه زیادی داشته باشیم. یک نهاد یا سازمان به تنهایی در این زمینه موفق نخواهد بود، بلکه زنجیره ای از سازمان ها و نهادهای مردمی باید در این راه گام های اساسی و اصولی بردارند. افراد باید بدانند که برای تشخیص اولیه و انجام تست به کجا مراجعه کرده و بعد از مثبت بودن تست، باید چه اقداماتی برای کاهش آسیب های احتمالی داشته باشند. متاسفانه مشاهده می کنیم که هنوز مبتلایان زیادی در جامعه سرگردان هستند و از ابتدا نمی دانند که باید چگونه و از چه راهی با ویروس اچ آی وی و مشکلات آن، دست و پنجه نرم کنند. آنها پس از اطلاع از ابتلا، در شرایط روحی- روانی سختی قرار می گیرند و اگر فرزندی داشته باشند، عرصه بر آنها بسیار سخت می شود. نگرش منفی و اطلاعات نادرست باعث شده که همه افراد اچ آی وی را نتیجه روابط جنسی محافظت نشده دانسته و راه های دیگر انتقال مثل استفاده از سرنگ مشترک، تیغ یا تجهیزات استریل نشده و آلوده در مراکز حجامت یا تتو را نادیده می گیرند. باید بپذیریم که در حوزه راه های انتقال اچ آی وی آگاهی کافی وجود ندارد و با وجود اینکه سازمان بهداشت جهانی تاکید داشته که همه افراد باید سالی یک بار تست اچ آی وی بدهند، اما در این زمینه آموزشی وجود ندارد».
ویروس اچ آی وی را مخفی نکنیم
مدیرعامل انجمن احیای ارزش ها در پاسخ به این سوال که رسانه های همگانی برای فرهنگ سازی و آگاهی بخشی در زمینه انتقال ویروس و راه های پیشگیری تا چه میزان موفق بوده و چه کارنامه ای دارند؟ اعلام می کند: «اطلاع رسانی شده اما کم است. می دانیم که رسانه ها در زمان شیوع گسترده کرونا، عملکرد قابل قبولی برای تشویق مردم به استفاده از پروتکل ها و استانداردها داشتند. مردم به واسطه فرهنگ سازی ها، ماسک می زدند و فاصله اجتماعی را رعایت می کردند. این در حالی است که اقدامات پیشگیرانه و فرهنگ سازی در زمینه ابتلا به اچ آی وی از سوی رسانه ها کافی نبوده و قابل قبول نیست. رسالت همه ما در حوزه اچ آی وی این است که این ویروس و بیماری ایدز را که دو حیطه متفاوت دارند، آن طور مخفی نکنیم که تابو و پنهان باقی بماند، بلکه این ویروس باید این گونه نمایان شود که مردم با راه های پیشگیری از بیماری آشنا شده و تست بدهند».
به گزارش خبرنگار «شرق» روز جهانی کودکان یتیم ایدز (۷ می) در حالی پشت سر گذاشته شد که رسانه ها اطلاعات چندانی از وجود این کودکان در ایران و مشکلات بی شمار آنها ارائه ندادند. در عین حال انجمن احیای ارزش ها نیز برای گنجاندن این روز جهانی به تقویم ایران و به رسمیت شناختن این کودکان و بازماندگانشان، تلاش زیادی داشته اما هنوز به نتایج موثری در این زمینه نرسیده است. با این حال، این روز جهانی از سوی انجمن احیای ارزش ها و انجمن توان یاب با مشارکت کودکان قربانی از ایدز و کودکان با نیاز های ویژه در محل انجمن احیا برگزار شد. به گزارش خبرنگار «شرق»، مخاطبان این مطلب می توانند برای اطلاع بیشتر از هر موضوعی درباره اچ آی وی، با خط مشاوره محرمانه انجمن احیای ارزش ها با شماره های ۰۲۱۶۶۹۳۵۵۳۳ – ۰۲۱۶۶۹۰۱۰۱۰ تماس بگیرند و خدمات مشاوره ای دریافت کنند. در این مرکز به صورت کاملا محرمانه و رایگان، تست اچ آی وی گرفته شده و در زمینه ویروس اچ آی وی اطلاع رسانی می شود.
- منبع خبر : شرق
Saturday, 7 December , 2024