جشن لک لک ها، از گذشته های دور به عنوان نشانه ای از آغاز بهار در برخی نقاط کشور برگزار می شد. این جشن هنوز هم در روستاهای اطراف مهاباد، بوکان و ماکو برگزار می شود. در گذشته چون بسیاری از مردم، سواد خواندن و نوشتن و چگونگی استفاده از تقویم را نداشتند، اغلب از روی نشانه ها و نمادهایی همچون حرکت ستارگان و کوچ پرندگان برای خود تقویمی ساخته و فصول گذشته را بر اساس این تقویم ها می شناختند. لک لک سفید که یکی از گونه های کمیاب و تحت حمایت سازمان محیط زیست است یکی از نمادهای تقویم روستاییان محسوب می شد، این پرنده زیبا با رسیدن زمستان به نقاط گرمسیر کوچ می کند و به باور مردم در این مدت او به مکه رفته بوده، بنابراین با احترام و علاقه این پرنده را «حاجی لک لک» می نامیدند.

لک لک، نخستین پرنده ای است که با نزدیک شدن بهار به آشیانه تابستانی خود در مناطق سردسیر باز می گردد. بازگشت این پرنده برای مردم نوید آمدن نوروز، رسیدن فصل بهار، پایان یخبندان، دمیدن سبزه و مرتع و نجات مردم و گله های شان از سرما و یخبندان را در بر داشته است.

در قدیم هر کسی برای اولین بار در روستا لک لک را مشاهده می کرد با شادی و خرسندی نوید بهار را به دیگران می داد و مردم هم با دیدن لک لک با خوشحالی می گفتند «حاجی له ک له ک به خیر بی!» یعنی «حاجی لک لک خوش آمدی». ۱۵ تا ۲۰روز پس از بازگشت حاجی لک لک یعنی در اواسط اسفندماه که دیگر سرما و برف رفته و هوا کم کم بهاری می شود، کودکان دور هم جمع می شوند و برای آنها حلوا می پزند. برای این کار هریک از کودکان مواد لازم برای درست کردن حلوا را آماده می کنند، یکی روغن، یکی آرد و دیگری ماهی تابه و… را می آورد و خلاصه با مشارکت یکدیگر حلوای حاجی لک لک را می پزند و با صفا و صمیمیت با هم آن را می خورند. پختن حلوا برای لک لک نماد همبستگی و مشارکت است کودکان در هنگام صرف حلوا، این شعر را برای لک لک می خوانند «ای که می آیی از آسمان طبق طبق – خسته نباشید با آن قبای ابلق» یا «حاجی لک لک که نوکت می کند تق تق».

خوشبختانه هنوز در برخی نقاط ایران لک لک ها مورد احترام مردم هستند. در کردستان و آذربایجان و خوزستان و زنجان و حتی در یزد لانه لک لک ها را می توان دید. و اینکه مردم چگونه با احترام با این حیوان برخورد می کنند. لک لک در باور مردم ایران هم نشانه زادآوری و حاصلخیزی بوده و هم سمبل عشق و وفا و در بسیاری از مناطق ایران حضور لک لک نویدبخش آغاز بهار و نوروز است. قلعه لک لک ها در زنجان یکی از بهترین نمادهای دوستی بین انسان و لک لک ها در حاشیه رودخانه قزل اوزن است که سال هاست پابرجاست. لانه های ساخته شده توسط لک لک ها در بالای صخره های کنار رودخانه، گویی قلعه ای است که توسط لک لک ها بنا شده و هر ساله صدها گردشگر را برای تماشای لک لک ها به این منطقه می کشاند. در مریوان هم سال گذشته اهالی روستای «دره تفی» برای لک لک ها لانه ساختند. این لانه ها که بر فراز یک چوب و در کنار یک تیر تلفن نصب شده است، جلوه ای خاص به این روستا داده است.

البته این نخستین باری نیست که مردم روستاهای حاشیه تالاب زریبار اقدام به ترمیم لانه لک لک ها می کنند و در جای جای این روستا ها به راحتی همزیستی مردم و این پرنده را می توان دید. لانه این لک لک ها در مسیر توریستی اطراف دریاچه، منظره زیبایی را برای بازدید کنندگان خلق کرده است. روستاهای ینگیجه، پیرصفا و کانی سانان در اطراف زریبار نیز از دیگر مناطق مریوان است که مردمش در دوستی با لک لک ها نام آورند.

حکایت لک لک ها در جنوب غرب ایران در خوزستان هم دیدنی است و هم شنیدنی.

خوزستان همیشه به داشتن تنوع گونه های فراوان از پرندگان ایران شهره بوده اما  در خلال روزهای نخست فر.ردین و نوروز پرواز گروهی تعداد قابل توجهی از لک لک ها را در نزدیکی دزفول می توان مشاهده کرد. وقتی دزفول را به مقصد اهواز ترک می کنیم پرواز لک لک ها در آسمان توجه  را به خود جلب می کند. کمی جلوتر در حاشیه جاده باغی خودنمایی می کند که روی درختان خشک شده اش چندین لانه لک لک به چشم می خورد. اینجا نزدیک دز و هفت کیلومتری جاده دزفول پیرمردی زندگی می کند که سال هاست لک لک ها را میزبانی می کند.

وقتی شور و اشتیاق ما را از تماشای لک لک ها می بیند ما را به باغش دعوت می کند. می گوید سال هاست که ۱۰ پایه از درختان اوکالیپتوس باغ خشک شده اند ولی چون لک لک ها روی آنها لانه سازی کرده اند آنها را قطع نکرده اند. بعدها که اداره محیط زیست دزفول هم متوجه حضور لک لک ها در این باغ شده از مالکش خواسته تا با این میهمانان ناخوانده مدارا کند و مبادا پایه خشک شده درختی را قطع کند.

ابراهیم خورشیدی از سال های جنگ و بمباران و موشک های خانمان برانداز عراقی ها می گوید که چطور خانه و کاشانه شان را ویران کرد اما دوباره به خانه هایشان بازگشتند و دوباره همه چیز را از اول ساختند. اما این درختان خشک شده را برای همزیستی مسالمت آمیز با لک لک ها به نشانه دوستی با طبیعت نگه داشتند تا حضور لک لک ها مایه برکت و محصول بیشتر باغ مرکباتش باشد.

او می گوید: «قدیم ترها لک لک ها روی دیوار باغ مان لانه می ساختند و سراسر دیوار پر بود از لانه لک لک. این پرندگان محافظان باغ های ما بودند و بسیار مورد احترام مردم، چون مانع ورود دزدها به باغ می شدند. دزدها برای دزدیدن محصولات باغی باید از دیوار می گذشتند و لک لک ها با راه انداختن سر و صدا و زدن منقارهای بلندشان بر روی هم صاحبان باغ را از حضور دزدان باخبر می کردند. به همین دلیل کمتر دزدی به خود اجازه ورود به باغ را می داد چون سریعا توسط لک لک ها لو می رفت.» باغ لک لک ها در هفت کیلومتری شهر دزفول برای خیلی از مردم منطقه نامی آشناست و می تواند به یکی از جاذبه های گردشگری این شهر تبدیل شود.