نظری در پاسخ به این پرسش که چرا برخی به خصوص جوان ترها با ماه رمضان مشکل دارند و نمی توانند آن را بپذیرند، می گوید: چون پدر و مادرها با رفتار و گفتار خود تصویری نامطلوب از ماه رمضان در ذهن فرزندان خود ثبت می کنند.

بچه ها معمولا در ماه رمضان با مادری که بی حال و ضعف کرده گوشه ای افتاده و با پدری که گرسنه و تشنه از سرکار به خانه می آید و عصبی است، مواجه می شوند. این تصویر در ذهن بچه ها ثبت می شود و آنها در نوجوانی و جوانی با مرور این تصاویر به باوری اشتباه از ماه رمضان می رسند و تصور می کنند ماه رمضان ماه بی حالی، بی حوصلگی و عصبانیت است برای همین روزه گرفتن برایشان به معضل تبدیل می شود.

اما اگر والدین و بزرگ ترهای خانواده تصویری مطلوب از ماه رمضان در ذهن بچه ها شکل دهند، آنها در بزرگسالی و زمانی که به سن تکلیف می رسند، مشکلی با ماه رمضان نخواهندداشت و از آن لذت خواهندبرد.

این روان شناس می گوید: واقعیت ماه رمضان رسیدن به تعادل و توازن با تغییر سبک زندگی است.تغییرات معمولا در سه تراز انجام می شود؛ جسمی، روحی و احساسی. ماه رمضان می تواند در هر سه وجه تغییرات مطلوبی ایجاد کند اگر آگاهانه به این ماه وارد و خارج شویم.تغییر باعث می شود فرد از یکنواختی و تکرار خارج شود. زمانی که چرخه روزمرگی و تکرار رفتار و گفتار شکسته می شود، فرد برای رسیدن به زندگی بهتر و حل مشکلات، راه های تازه و کاربردی تری پیدا می کند.در دین اسلام ماه رمضان برای تغییر روح در نظر گرفته شده است. وقتی تراز روح تغییر می کند، فرد به آرامش می رسد و مسلما در این شرایط می تواند انتخاب های بهتری انجام داده و اشتباه های خود را اصلاح کند.وقتی آرامش برقرار می شود، آدمی بهتر می تواند بین روح و جسم خود تعادل برقرار کند.ماه رمضان دوره طلایی برای تغییر به سمت بهتر شدن است.ماه رمضان برای ما مسلمانان ماه عبادت است. ادعیه های زیادی برای این ماه در نظر گرفته شده که با خواندن آنها حال روحی و قلبی ما بهتر می شود.این دعاها امید را در ما تقویت می کند.از طرفی ماه رمضان، ماه پرهیزگاری است.در علم روان شناسی، پرهیزگاری به خودکنترلی ترجمه می شود.فرد روزه دار در ۲۴ساعت شبانه روز مراقب رفتار، گفتار، پوشاک، تغذیه و افکار خود است و این یعنی اوج خودکنترلگری. یعنی فرد ورودی ها و خروجی های ذهن خود را کنترل می کند تا انتخاب های درستی داشته باشد.در این شرایط حتی گفت وگوهای درونی که دیگران از آن بی خبرند اصلاح می شود و فرد کاملا به احوالات درون و برون خود آگاه است.این پایش لحظه به لحظه اگر آگاهانه باشد در ۳۰روز ماه رمضان به عادتی مفید تبدیل می شود و فرد آنقدر احساس خوبی از روزها و شب های ماه رمضان پیدا می کند که تلاش می کند بعد از این ماه هم این حس و حال خوب را در خودش حفظ کند.

نظری می گوید: تغییراتی موثر و کارآمد است که تدریجی باشد. این نوع تغییر باعث می شود رفتار، گفتار و اندیشه به مرور به سمت درست و مثبت حرکت کرده و تغییرات در ذهن ما نهادینه شود.تغییر در سه بعد کارآمدتر می شود؛ قبل تغییر، حین تغییر و بعد از تغییر.

وقتی فرد با خودش قرار می گذارد، از ماه رمضان بیشترین بهره را ببرد، قبل از آغاز ماه رمضان عبادت را شروع می کند و روزه هم می گیرد تا ذهنش را آماده ماه رمضان کند.

این فرد در طول ماه رمضان بیشترین تغییرات را در خود ایجاد می کند از زمان غذا خوردن و چی خوردن بگیر تا زمان خواب و بیدار شدن و عبادت و کار کردن. او ۳۰ روز فرصت دارد تغییرات را در خودش نهادینه کند.

او بعد از ماه رمضان کارش با خودش و تغییراتی که آنها را تثبیت کرده تمام نمی شود. در این مرحله است که خودمراقبتی و خودکنترلگری را به کار می گیرد تا احساس و حال خوب خود را حفظ کند. او مدام رفتار، گفتار و درون خود را رصد می کند تا آنچه به دست آورده را از دست ندهد و آنها را تقویت کند تا بتواند قدرتمندتر شرایط زندگی خود را به دست گیرد.

این را هم اضافه کنم که همیشه تغییر از درون به بیرون است تا درون التیام پیدا نکند و مرض های روحی و روانی درمان نشود، نمی توان بیرون خوب و زندگی مطلوبی داشت. اگر ریشه درختی ایراد داشته باشد نمی توان توقع داشت میوه های خوبی بدهد. اگر میوه یک درخت بی طعم و پلاسیده است اول باید خاک، آب و کودی که به درخت می رسد را اصلاح کرد. نمی توان به چسباندن چند میوه خوش آب و رنگ گفت حال درخت خوب است. ماه رمضان، ماه اصلاح آن چیزهایی است که ما درون خود را با آن تغذیه می کنیم ماه رصد درون و بیرون.

در ادبیات کهن و آموزه های دینی از سحر به عنوان وقت طلایی برآورده شدن حاجات نام برده شده است. حافظ و مولانا در اشعارشان تاکید دارند وقت سحر را برای دریافت حال و حس خوب و با قدرت زندگی کردن در طول روز از دست ندهیم. روان شناسان نیز تاکید دارند که در وقت سحر و قبل طلوع خورشید کائنات در بهترین حالت خود هستند و دنیا سرشار از انرژی پاک و بالایی است که می تواند روح و ذهن ما را سرشار از حس خوب کند و ما را برای یک روز خوب آماده نماید. ما رمضان ما را عادت می دهد به درک و استفاده از وقت سحر، عبادت می کنیم با این نیت که یک روز خوب و متفاوت را شروع کرده و به پایان برسانیم. شب های قدر ماه رمضان اوج توانمندی احساسی ماست، نزدیک سحر قرآن به سر می گیریم و به منبع قدرت که همان خداوند است وصل می شویم. این قوی ترین ارتباطی است که می توان با خالق هستی گرفت و قول و قرارهایت را با او محکم تر کرد.