ماجرای تکراری و بلند دامنه ی  مسوولیت  جمع آوری  و هدایت  آبهای  سطحی  در اهواز ، بدون شک  پس از هر بارندگی ، از چنان اهمیتی  برخوردار می شود که موضوعی  مانند  تلفات و آمار جانباختگان کرونا نیز  تحت الشعاع قرار می گیرد! در حالی  که بر اساس نص صریح قانون  شهر و شهرداری ماده […]

ماجرای تکراری و بلند دامنه ی  مسوولیت  جمع آوری  و هدایت  آبهای  سطحی  در اهواز ، بدون شک  پس از هر بارندگی ، از چنان اهمیتی  برخوردار می شود که موضوعی  مانند  تلفات و آمار جانباختگان کرونا نیز  تحت الشعاع قرار می گیرد!

در حالی  که بر اساس نص صریح قانون  شهر و شهرداری ماده ۵۵ ، در مفاد این قانون، قید شده:

۱. ایجاد خیابانها و کوچه‌ها و میدانها و باغهای عمومی و مجاری آب و توسعه معابر در حدود قوانین موضوعه.

۲. تنظیف و نگاهداری و تسطیح معابر و انهار عمومی و مجاری آبها و فاضلاب ‌و تنقیه ‌قنوات ‌مربوط ‌به‌ شهر و تأمین آب و روشنایی به وسائل ممکنه.

تبصره ۱- سد معابر عمومی و اشغال پیاده روها و استفاده غیر مجاز آنها و میدانها و پارکها و باغ های عمومی برای کسب و یا سکنی و یا هر عنوان دیگری ممنوع است و شهرداری مکلف است از آن جلوگیری و در رفع موانع موجود و آزاد نمودن معابر و اماکن مذکور فوق وسیله مأمورین خود رأساً اقدام کند.

یعنی   درک موضوعی این مطلب  نباید  علی القاعده دشوار باشد  که  مسوول بی واسطه و مستقیم جمع آوری  و هدایت آبهای  سطحی  هر شهر، منجمله اهواز یا آبادان یا خرمشهر یا شادگان یا ایذه و یا دزفول و یا بهبهان و یا هر شهر دیگری در کجای  کشور ، شهرداری  آن شهر است و نه شرکت آب و فاضلاب یا آب  و برق و یا  آب منطقه ای  و یا  هر شرکت دیگری که پیشوند و یا پسوند  آب را در عنوان خود داشته باشد!
با مثالی ساده و معطوف به شرایط زیستی در خود اهواز، علت  اساسی  مشکل را در اهواز تشریح می کنیم:

علت آب نگرفتگی! و عدم تراکم و اشباع خیابان ها و معابر در ناحیه ی  نیوسایت و خرمکوشک  در بدترین شرایط جوی و پس از شدیدترین بارندگی ها که  هیچ آبی جمع نمی شود،  وجود جدول های کناره های خیابان ها و معابر و زیرساخت قدیمی سیستم جمع آوری و هدایت آبهای سطحی است.
به بیان دیگر، نزولات آسمانی بطور مطلق هیچ ارتباطی به آب و فاضلاب ندارد.
اگر شبکه ی آب و فاضلاب سراسر خوزستان و اهواز ، فرسوده هم نباشد ( که هست ) و مشکلی هم برای دفع فاضلاب شهری نداشت ( که دارد ) ، قادر به دفع این حجم وسیع آب ناشی از بارندگی موسمی  را که هر ساله شهر و زندگی  مردم را فلج می کند،  نداشت و ندارد. اشکال کار از شبکه ی فاضلاب نیست . یا حداقل در این مورد بخصوص اشکالی متوجه شبکه ی دفع فاضلاب نیست. چرا که وظیفه ی شبکه ی دفع فاضلاب ، دفع فاضلاب شهری است و نه دفع سیلاب و نزولات آسمانی!
جاده ی ساحلی نمونه ی بارزی از اشتباه بودن شیوه ی مهندسی  شهری  است که به آسانی می بینیم سطح جاده ساحلی نسبت به رودخانه کارون ِ خالی از آب ، چقدر بالاست! و نسبت به رودخانه چقدر فاصله دارد؟! وقتی ما شاهد آب گرفتگی این جاده ساحلی هستیم ، بدون هیچ تردیدی این اتفاق ناشی از عدم امکان  خروج آب های شناور و سطحی به درون رودخانه و  بالا بودن سطح سازه است! در حالی که اگر سازمان مربوطه ی محترم ، اقدام به لوله گذاری و یا جدول کشی می کرد، نیاز به پمپ هم احساس نمی شد، و دیگر خبری از آبهای سطحی در این ناحیه نخواهد بود.
ولی متاسفانه با هر بار بارندگی در جاده ی ساحلی آبی که جمع می شود نسبت به کارون آبش بیشتر است!
جاده ساحلی نسبت به رودخانه شاید ۱۰ متر هم فاصله نداشته باشد. و با یک جدول ساده ، آبهای سطحی را می توان به رودخانه هدایت کرد. این پدیده در بسیاری نواحی دیگر هم در شهر به چشم می خورد.
بنابراین شاید  سزاوار باشد که نویسندگان یادداشت ها و مقالاتی  که در کنار  احساس  ناراحتی از وفور آبهای سطحی در شهر  ، به حق برای  مردم شهر نگران هستند؛ این نکته ی بدیهی  را در نظر داشته باشند که مسوول  جمع آوری  آبهای سطحی  به هیچ عنوان شرکت آب و فاضلاب  خوزستان و شرکت آبفای اهواز  نیست.   و اگر نیروهای  خدماتی  آبفا  در کنار نیروهای  خدوم و خدمتگذار  شهرداری  مبادرت به  همکاری  در خصوص  هدایت و جمع آوری  آبهای  سطحی  می نمایند، در واقع دارند به نیروهای  شهرداری  کمک می کنند و  در شرایط دشوار، مانند همیشه  کماکان  به خدمت به مردم شهر  ادامه می دهند.

  • نویسنده : شهرام گراوندی
  • منبع خبر : صدای هم وطن